1. Thông Tin Sáp Nhập & Lịch Sử Hình Thành
1.1. Sáp Nhập 2025: Từ Phường Võ Thị Sáu & Một Phần Phường 4
Theo Nghị quyết 1685/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, Phường Xuân Hòa được thành lập trên cơ sở sáp nhập:
| Đơn Vị Sáp Nhập | Phạm Vi | Lịch Sử Hình Thành |
|---|---|---|
| Phường Võ Thị Sáu | Toàn bộ diện tích & dân số | Đã từng sáp nhập năm 2021 từ phường 6, 7, 8 (diện tích 2,2 km², dân số 36.735 người) |
| Phường 4 (một phần) | Khu phố 3 của phường 4 | Phần còn lại nhập vào Bàn Cờ |
Việc sáp nhập này nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo điều kiện phát triển đồng bộ. Phường Xuân Hòa mới có diện tích khoảng 2,217 km² với dân số khoảng 48.464 người.
Trụ sở UBND: 99-99A Trần Quốc Thảo, Phường Xuân Hòa, TP.HCM (trước đây là trụ sở UBND Quận 3 cũ)
Diện tích: ~2,217 km²
Dân số: 48.464 người
Vị trí: Trung tâm Quận 3, giáp Quận 1 (phía Đông), Quận 10 (phía Tây), Phường Nhiêu Lộc (phía Bắc), Phường Bàn Cờ (phía Nam)
1.2. Nguồn Gốc Tên Gọi “Xuân Hòa” – Từ Năm 1880
Tên gọi “Xuân Hòa” không phải là một cái tên mới mẻ, mà đã xuất hiện từ năm 1880 trong quá trình triều Nguyễn tái tổ chức hành chính khu vực Tân Định. Vào thời điểm đó, một số xã thôn theo địa bạ lập năm 1836 được điều chỉnh, và thôn Tân Định chính thức đổi tên thành thôn Xuân Hòa, thuộc tổng Bình Chánh Thượng, địa hạt 20.
Ý Nghĩa Của Tên “Xuân Hòa”
Việc khôi phục và sử dụng lại tên gọi Xuân Hòa cho phường mới không chỉ là một quyết định hành chính mà còn ẩn chứa những ý nghĩa biểu tượng sâu sắc:
- “Xuân” gợi liên tưởng đến mùa xuân – mùa của sự khởi đầu, tươi mới, tràn đầy sức sống và hy vọng
- “Hòa” mang ý nghĩa của sự hòa hợp, hòa bình, đoàn kết, và phát triển bền vững
- Sự kết hợp “Xuân Hòa” thể hiện mong muốn về một cộng đồng cư dân sống chan hòa, cùng nhau xây dựng một môi trường văn minh, thịnh vượng
Đây cũng là biểu tượng cho sự chuyển mình của phường sau sáp nhập: hướng tới diện mạo hiện đại nhưng vẫn giữ được những giá trị truyền thống, văn hóa đặc sắc.
1.3. Hai Làng Cổ Vùng Tân Định
Ngày xưa vùng Tân Định có 2 làng cổ:
- Làng Phú Hòa: Hiện thuộc Quận 1, còn tồn tại di tích Đình Phú Hòa trên đường Trần Quang Khải
- Làng Xuân Hòa: Hiện thuộc Quận 3 (nay là Phường Xuân Hòa), còn tồn tại di tích Đình Xuân Hòa trên đường Lý Chính Thắng
Cả hai làng đều có bộ khung nhà gỗ, mái lợp ngói âm dương, trang trí đỉnh mái bằng tượng gốm men màu rất mỹ thuật (lưỡng long tranh châu, cá hóa long…), và đều còn lưu giữ chiếc bình phong chạm hình Ông Hổ uy nghi trước cổng đình.
2. Đình Xuân Hòa – Di Tích Kiến Trúc Nghệ Thuật Cấp Thành Phố
Đình Xuân Hòa – Ký Ức Giữa Lòng Đô Thị
Đình Xuân Hòa tọa lạc tại số 129 đường Lý Chính Thắng, là một trong những ngôi đình cổ nhất còn tồn tại tại TP.HCM. Ngôi đình được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, ban đầu mang tên Đình Tân Định, sau đó đổi tên thành Đình Xuân Hòa vào năm 1880 cùng với sự đổi tên của thôn.
Lịch sử hình thành: Ngày 28/2/1899, Đình Xuân Hòa chính thức được chính quyền thời bấy giờ giao 2,6 ha (26.000m²) đất. Đình được xây theo hướng Tây, nhìn ra bờ sông Nhiêu Lộc (trước đây là bến Tắm Ngựa), rất thuận tiện cho việc lưu thông đường sông thời bấy giờ.
Kiến trúc đặc sắc:
- Bình phong Sơn quân: Do mặt tiền nằm sát lề đường Lý Chính Thắng nên được xây kín bằng bức tường gạch từ mái hiên xuống nền, ở giữa đắp nổi ba chữ Hán “Xuân Hòa đình”, bên dưới là bình phong Sơn quân
- Câu đối chữ Hán: “Hiển hách anh linh long hổ phục, Cao long đức trọng quỷ thần khâm” (Anh linh hiển hách, rồng hổ phục, Công cao đức trọng, quỷ thần nghe)
- Mái ngói âm dương: Gờ nóc mái ngang phẳng, trang trí tượng gốm men xanh hình cặp rồng xanh châu
- Không gian nội thất: Mái ngói rêu phong, hoành phi câu đối sơn son thếp vàng, tiếng chuông gió khe khẽ, hương trầm nghi ngút
Giá trị di sản:
- Bên cạnh giá trị kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu, đình còn lưu giữ nhiều hiện vật quý, mỗi hiện vật là một tác phẩm chạm khắc có giá trị mỹ thuật cao, quý hiếm và có niên đại từ 100 đến 200 năm
- Năm 2003: Đình Xuân Hòa được UBND TP.HCM công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố (Quyết định số 137/2003/QĐ-UB ngày 5/8/2003)
- Là một trong 3 ngôi đình còn duy trì hoạt động văn hóa tâm linh tại khu vực Tân Định cũ (cùng với Đình Nam Chơn và Đình Phú Hòa)
Hoạt động tâm linh: Đình thờ thần Thành hoàng bổn cảnh phù hộ cư dân thôn làng. Vào những ngày lễ tết, người dân đến cầu bình an, quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Ông Nguyễn Văn Châu – Trưởng ban Quý tế Đình Xuân Hòa (80 tuổi) cho biết: “Ý nghĩa của cái đình theo ông bà để lại là vào những ngày lễ tết, bá tánh họ đến để cầu bình an, quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.”
Địa chỉ: 129 Lý Chính Thắng, Phường Xuân Hòa (trước đây Phường 7, Quận 3)
Giờ hoạt động: 6h – 18h hàng ngày (lễ tết mở cửa sớm hơn)
Vé vào cửa: Miễn phí
Đặc biệt: Không gian thanh tịnh hiếm hoi giữa đô thị ồn ào, thích hợp để tìm sự bình yên
3. Các Điểm Du Lịch & Văn Hóa Nổi Bật
1. Hồ Con Rùa (Công Trường Quốc Tế)
Hồ Con Rùa – tên gọi dân gian của hồ phun nước nhân tạo Công Trường Quốc Tế – là một trong những biểu tượng quen thuộc nhất của TP.HCM. Nằm giữa lòng Phường Xuân Hòa, tại nơi giao nhau của ba đường: Võ Văn Tần, Phạm Ngọc Thạch và Trần Cao Vân, tạo thành một vòng xuyến giao thông.
Đặc điểm:
- Hồ có tên gọi độc đáo vì có những con rùa xinh đẹp bơi lội trên mặt nước
- Không gian xanh mát, yên bình giữa lòng thành phố sầm uất
- Điểm hẹn quen thuộc của giới trẻ: trò chuyện, ăn vặt, check-in
- Tổ chức các hoạt động văn hóa và nghệ thuật vào cuối tuần
- Xung quanh là các quán cà phê, ẩm thực đường phố đa dạng
Địa chỉ: Góc đường Võ Văn Tần, Phạm Ngọc Thạch và Trần Cao Vân, Phường Xuân Hòa
Thời gian: Cả ngày, đặc biệt đẹp vào buổi chiều tối
Phù hợp: Hẹn hò, dạo bộ, check-in, thư giãn
2. Nhà Thờ Giáo Xứ Tân Định (Nhà Thờ Hồng)
Nhà thờ Tân Định với tông màu hồng dịu dàng đặc trưng là một trong những nhà thờ đẹp nhất và được yêu thích nhất ở TP.HCM. Được xây dựng vào giữa thế kỷ 19 theo kiến trúc Roma, nhà thờ là điểm nhấn ấn tượng trên tuyến đường Hai Bà Trưng sầm uất.
Kiến trúc độc đáo:
- Màu sắc: Tông màu hồng phấn dịu dàng phủ khắp công trình, tạo nên vẻ đẹp lãng mạn hiếm thấy
- Phong cách Roma: Mái vòm cao, cửa sổ kính màu, tháp chuông uy nghi
- Không gian nội thất: Trang nghiêm với các bức tượng và tranh tôn vinh Chúa Giêsu và các thánh
- Bệ tượng: Phía bên trái là bệ tượng các vị thánh nữ, bên phải là bệ tượng thánh nam
Hoạt động: Nhà thờ là nơi sinh hoạt tôn giáo của cộng đồng Công giáo, tổ chức các buổi lễ cầu nguyện hàng ngày. Du khách có thể tham gia lễ hoặc đơn giản là chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc và tìm sự yên bình.
Địa chỉ: 289 Hai Bà Trưng, Phường Xuân Hòa (trước đây Phường 8, Quận 3)
Giờ lễ: 8h-12h và 14h-17h (đóng cửa thứ Bảy, Chủ Nhật trừ giờ lễ)
Vé vào cửa: Miễn phí
Lưu ý: Mặc trang phục lịch sự khi vào nhà thờ, giữ trật tự, không ồn ào
3. Bảo Tàng Chứng Tích Chiến Tranh
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh là một trong những bảo tàng được khách quốc tế viếng thăm nhiều nhất tại TP.HCM. Đây là nơi lưu giữ những chứng tích về cuộc kháng chiến chống xâm lược, đồng thời tố cáo tội ác chiến tranh.
Lịch sử hình thành:
- 4/9/1975: Nhà Trưng bày về tội ác chiến tranh của Mỹ – Ngụy chính thức mở cửa tại số 28 đường Võ Văn Tần (trước đây là số 28 đường Trần Quý Cáp)
- Tòa nhà từng là Trường Đại học Y Khoa Sài Gòn (1947-1961), sau đó thuộc về cố vấn quân sự Mỹ
- Trải qua nhiều lần đổi tên, hiện mang tên “Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh” – tên trung lập, hướng đến hòa bình
Nội dung trưng bày:
- Khu ngoài trời: Vũ khí, phương tiện quân sự của Mỹ (máy bay phản lực, xe tăng, đại bác, bom 7 tấn, bom CBU-55B…)
- Khu trong nhà: Hàng nghìn tài liệu, hình ảnh, hiện vật về chiến tranh
- Chủ đề đặc biệt: Chất độc da cam/dioxin, nhà tù Côn Đảo, ảnh báo chí chiến tranh…
Địa chỉ: 28 Võ Văn Tần, Phường Xuân Hòa (trước đây Phường 6, Quận 3)
Giờ mở cửa: 7h30 – 17h30 hàng ngày
Giá vé:
– Người lớn: 40.000đ/người
– Học sinh, sinh viên: 20.000đ/người
– Trẻ em dưới 6 tuổi: Miễn phí
Thời gian tham quan: 1,5 – 2 giờ
4. Chùa Vĩnh Nghiêm – Ngôi Chùa Lớn Nhất Sài Gòn
Chùa Vĩnh Nghiêm nằm trong lòng Sài Gòn với diện tích cực lớn khoảng 6.000m². Đây là ngôi chùa Phật giáo lớn nhất tại TP.HCM, mang phong cách kiến trúc Nhật Bản kết hợp Việt Nam rất đặc sắc.
Điểm nổi bật:
- Cây đa trăm tuổi với tán lá rợp bóng
- Tượng Phật và hình khắc truyền thống tinh xảo
- Không gian yên bình, thanh tịnh giữa đô thị
- Tháp chuông 7 tầng – biểu tượng của chùa
Địa chỉ: 339 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa (trước đây Phường 7, Quận 3)
Giờ mở cửa: 7h – 21h hàng ngày
Vé vào cửa: Miễn phí
Thời gian: Nên dành khoảng 30 phút – 1 giờ tham quan
4. Đời Sống & Cơ Sở Hạ Tầng
4.1. Giao Thông – “Con Đường Ngoại Giao”
Phường Xuân Hòa được hưởng lợi từ hệ thống giao thông hoàn thiện với các trục đường chính:
- Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Nguyễn Văn Trỗi: Được gọi là “con đường ngoại giao” vì nối sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất với Dinh Độc Lập
- Lý Chính Thắng, Võ Thị Sáu, Pasteur: Trục đường lớn xuyên tâm quận
- Điện Biên Phủ, Hai Bà Trưng: Kết nối với Quận 1 và Quận 10
- Nguyễn Đình Chiểu, Trần Quốc Thảo, Nguyễn Thị Minh Khai: Đường nội bộ quan trọng
Metro Số 2 – Tương Lai Gần
Đặc biệt, tuyến Metro số 2 đang thi công với các ga Dân Chủ, Hòa Hưng, Lê Thị Riêng đặt ngay gần ranh giới phường Xuân Hòa và phường Bàn Cờ, hứa hẹn gia tăng mạnh mẽ khả năng tiếp cận của khu vực trong tương lai.
4.2. Giáo Dục
Phường Xuân Hòa là nơi tập trung nhiều cơ sở giáo dục lớn:
- Đại học Kinh tế TP.HCM: Cơ sở A – 59C Nguyễn Đình Chiểu
- Đại học Kiến Trúc, Đại học Mở, Đại học Văn Hiến, Đại học Sài Gòn: Các cơ sở trong khu vực
- Các trường THPT, THCS, Tiểu học: Đầy đủ các cấp
4.3. Y Tế
- Bệnh viện Mắt TP.HCM: Cơ sở tuyến cuối về mắt tại khu vực phía Nam, thành viên đầu tiên của Việt Nam trong Hiệp hội bệnh viện Mắt Thế giới
- Các phòng khám đa khoa, chuyên khoa: Phủ rộng khu vực
4.4. Văn Hóa & Thể Thao
- Trung tâm Văn hóa Thể thao Quận 3: 136 Cách Mạng Tháng Tám – tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, The Box Market (phiên chợ cuối tuần)
- Hồ bơi Kỳ Đồng: Địa điểm thể thao quen thuộc
- Nhà Thiếu nhi TP.HCM: Hoạt động giáo dục cho trẻ em
4.5. Giá Nhà Đất & Bất Động Sản
Thị trường bất động sản tại Phường Xuân Hòa thuộc phân khúc cao cấp nhất TP.HCM:
Mức Giá Thị Trường (2024-2025)
- Giá đất: 250-400 triệu đồng/m² (thuộc nhóm cao nhất TP.HCM)
- Giá thuê cao ốc văn phòng: 25-40 triệu đồng/tháng
- Giá thuê căn hộ cao cấp: 15-30 triệu đồng/tháng
- Giá thuê nhà phố: 20-50 triệu đồng/tháng tùy vị trí
Lý do giá cao: Vị trí trung tâm, hạ tầng hoàn thiện, gần sân bay, trên “con đường ngoại giao”, nhiều văn phòng đại sứ quán và công ty đa quốc gia.
Ưu Điểm
- Vị trí trung tâm chiến lược, trên “con đường ngoại giao”
- Hạ tầng giao thông hoàn thiện, sắp có Metro số 2
- Nhiều trường đại học lớn, bệnh viện chuyên khoa
- Di tích văn hóa phong phú: Đình Xuân Hòa, Nhà thờ Tân Định, Hồ Con Rùa
- Bảo tàng Chứng tích chiến tranh nổi tiếng thế giới
- Nhiều văn phòng, cơ quan ngoại giao, công ty đa quốc gia
- Không gian xanh: Hồ Con Rùa, Chùa Vĩnh Nghiêm
- Bản sắc đô thị độc đáo: kiến trúc Pháp cổ xen kẽ cao ốc hiện đại
Nhược Điểm
- Giá nhà đất rất cao, thuộc top đắt nhất TP.HCM
- Mật độ dân số khá cao, đô thị hóa nhanh
- Giao thông đông đúc vào giờ cao điểm
- Chi phí sinh hoạt cao hơn các khu vực khác
- Ít dự án mới do quỹ đất hạn chế
Đối Tượng Phù Hợp
- Người nước ngoài, cán bộ ngoại giao: Gần đại sứ quán, trường quốc tế
- Doanh nhân, CEO: Nhiều văn phòng hạng A, vị trí престижное
- Sinh viên các trường đại học: Gần Đại học Kinh tế, Kiến trúc…
- Gia đình trung – cao cấp: Môi trường văn minh, tiện ích đầy đủ
- Nhà đầu tư bất động sản: Thị trường ổn định, giá trị tăng bền vững
- Người yêu lịch sử, văn hóa: Nhiều di tích, bảo tàng, kiến trúc cổ
5. Ẩm Thực & Mua Sắm
5.1. Phố Ẩm Thực Nguyễn Thượng Hiền
Chính thức đi vào hoạt động từ cuối năm 2022, phố ẩm thực Nguyễn Thượng Hiền từng được kỳ vọng sẽ là điểm đến hấp dẫn của giới trẻ. Dù gặp khó khăn về mặt bằng và bãi giữ xe, phố vẫn nổi tiếng với nhiều món ăn đa dạng: cơm gà, gà nướng cơm lam, bánh tráng trộn, lẩu Thái, BBQ…
5.2. Quán Cà Phê & Ẩm Thực Vỉa Hè
Xung quanh Hồ Con Rùa là điểm tập trung các quán cà phê, ẩm thực đường phố đa dạng. Từ quán cóc bình dân đến quán cà phê hiện đại, từ bánh mì, xôi sáng đến cơm tấm, phở chiều – tất cả đều có mặt đầy đủ.
5.3. The Box Market
Phiên chợ cuối tuần đặc biệt được tổ chức tại Trung tâm Văn hóa Thể thao Quận 3, nơi bạn có thể mua sắm đồ handmade, thời trang vintage, thưởng thức ẩm thực và tham gia các hoạt động văn hóa nghệ thuật.
Kết Luận
Phường Xuân Hòa không chỉ là một đơn vị hành chính mà còn là trái tim văn hóa, lịch sử của Quận 3 và của cả TP.HCM. Từ Đình Xuân Hòa cổ kính hơn 140 năm tuổi gìn giữ ký ức làng xưa, đến Hồ Con Rùa thơ mộng – điểm hẹn quen thuộc của giới trẻ, từ Nhà thờ Tân Định hồng rực lãng mạn đến Bảo tàng Chứng tích chiến tranh nổi tiếng thế giới – mỗi địa danh đều mang một câu chuyện riêng, một giá trị văn hóa sâu sắc.
Tên gọi “Xuân Hòa” – xuất hiện từ năm 1880 – không chỉ là một địa danh lịch sử mà còn là thông điệp về một cộng đồng tràn đầy năng lượng tích cực, nơi mọi người cùng chung tay xây dựng tương lai tốt đẹp. Với vị trí trên “con đường ngoại giao” Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Xuân Hòa là nơi hội tụ của các cơ quan đại diện nước ngoài, các tập đoàn đa quốc gia, tạo nên một không gian quốc tế giữa lòng Sài Gòn.
Trong hơn 20 năm sống tại TP.HCM, mỗi lần tôi đi qua Hồ Con Rùa vào buổi chiều, nhìn ánh hoàng hôn rơi xuống mặt nước, nghe tiếng cười nói rôm rả của giới trẻ, tôi lại cảm nhận được sức sống của Sài Gòn – một thành phố luôn biết giữ gìn truyền thống trong khi vươn tới hiện đại. Đình Xuân Hòa yên bình với mái ngói rêu phong, Nhà thờ Tân Định hồng rực lãng mạn, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh nghiêm trang – tất cả cùng tồn tại hài hòa trong một khu vực nhỏ, tạo nên bức tranh đa sắc màu của Phường Xuân Hòa.
Best Review tin rằng với việc sáp nhập tạo ra quy mô lớn hơn (2,217 km², gần 50.000 người), Phường Xuân Hòa sẽ có nhiều nguồn lực hơn để bảo tồn di sản văn hóa, phát triển du lịch, nâng cấp hạ tầng đô thị. Đình Xuân Hòa, Hồ Con Rùa, Nhà thờ Tân Định, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh – tất cả đều là những viên ngọc quý cần được trân trọng và quảng bá để thế giới biết đến vẻ đẹp văn hóa của Sài Gòn.
Hãy đến Phường Xuân Hòa – nơi mùa xuân của sự hòa hợp và phát triển bền vững!
